I – Thế nào là nấm ăn được và nấm độc không ăn được?

Nấm cho dù là một trong một số loại nguyên vật liệu cực phẩm của tự nhiên cực kỳ bổ dưỡng và chế biến lại còn vô cùng ngon không kém thịt, cá hay cao lương mĩ vị, nhưng không phải do đó mà loại nấm nào bạn thấy cũng như nhau và cũng có thể ăn được.

Những nhà thực vật học từng có rất nhiều công trình nghiên cứu về một số loại nấm dại ăn được trong tự nhiên.

Tuy vậy, đến nay những nghiên cứu này vẫn chưa đầy đủ vì họ hàng của nấm có đến hàng ngàn loại, nếu bạn muốn nhận biết đâu là nấm ăn được thì bạn cũng phải thực sự cẩn trọng.

II – Phương pháp nhận biết nấm ăn được và nấm độc

1/ Xem xét màu sắc những tia/mang dưới nón nấm

Để ý phần tia bên dưới nón nấm, bạn chỉ nên chọn các cây nấm có tia là màu nâu hoặc màu da, đừng nên chọn nấm có những lá tia màu trắng.

Cho dù hiện tại có một vài ít loại nấm ăn lành tính những tia màu trắng này, nếu loại trừ số nấm này ra thì chủ yếu các loài nấm độc chết người đều có lá tia là màu trắng.

2/ Nhận biết màu sắc trên nón nấm

Khi bạn thấy bất cứ loại nấm tự nhiên nào có màu đỏ ở nón nấm hoặc thân nấm thì nên tránh xa, đa phần đó đều là nấm độc.

Thí dụ điển hình nhất đó là Nấm Tán Bay (Fly Agaric), đây chính là một loài nấm độc có nón nấm màu đỏ.

Do đó, bạn chỉ nên chọn các cây nấm có phần nón nấm và thân nấm màu trắng, màu da hoặc màu nâu sẽ an toàn hơn. Một số loại nấm ăn được thường ngày phần lớn là 3 màu đó mà thôi.

3/ Nhận biết hoa văn hoặc vẩy trên nón nấm

Một vài công trình nghiên cứu về nấm từ những nhà khoa học thử nghiệm trên hàng ngàn loại nấm, toàn bộ kết trái phân tích đều cho biết là một số loại nấm ăn lành tính thường sẽ không có một số loại hoa văn sặc sỡ hay những vẩy nấm, trong khi đó một số loại nấm độc đều sặc sỡ lại có vẩy nấm trên nón nấm hoặc những đốm sáng, có cả màu sáng và màu tối.

Bạn có thể xem lại Nấm Tán Bay đã được thí dụ ở phía trên, nón nấm màu đỏ (màu tối) lung linh kèm những vẩy trắng (màu sáng) sẽ cực kỳ nguy hiểm. Một vài loại nấm độc khác thì lại nón nấm màu sáng (màu trắng) thì có vẩy màu tối (màu nâu).

4/ Nhận biết hình thù của thân nấm

Thường thì các loại nấm ăn được bạn hay sử dụng phần thân nấm đều thẳng trơn (như hình phải), không có phần cuốn vòng quanh thân.

Nếu bạn vô tình thấy một cây nấm nào đó trong tự nhiên mà thân nấm có một vòng thứ hai dưới nón nấm gần giống một chiếc nón nhỏ (hay vòng cổ nấm) thì tối ưu nhất đừng hái hay động vào thủ công. Đây chính là một trong những đặc tính nhận biết của đa số loại nấm độc trong tự nhiên. 

5/ Nhận biết thông qua mùi hương (ngửi bằng mũi)

Hạn chế ứng dụng cách này những bạn nhé, một vài loại nấm độc trong hương cũng có độc, kê mũi lại gần sẽ không phải là cách hay.

Nấm độc khi bạn ngắt ra thì tùy loại chúng sẽ có mùi hắc nhẹ/mạnh, có loại có mùi cay hoặc mùi đắng xộc lên mũi, việc này giúp bạn dễ nhận biết hơn. Tuy vậy, vẫn có một vài loại nấm không ăn được có hương thơm nhẹ nên khó nhận biết bằng mùi hương mà phải dựa trên những đặc tính khác ở phía trên.

6/ Thử nghiệm thay đổi màu sắc ở nấm

Cách này không bảo đảm 100% chính xác, sẽ khoảng 80-90%. Nhưng đây là một trong các phương pháp nhận biết nấm ăn được dễ dàng và thông dụng nhất.

Cách 1: Bạn cắt hành lá ra, lấy phần màu trắng của hành lá chà xát lên phía trên phần nón nấm. Nếu chà mà thân của hành bị trở thành màu xanh, xanh nâu, nâu thì đó là phần độc tố của nấm. Ngược lại thân hành không đổi màu thì nấm đó không có độc.

Cách 2: Sử dụng một chiếc đũa, kim may hoặc muỗng hay bất kể dụng cụ gì đó bằng bạc, bạn để nhẹ, chọt nhẹ vào trong món nấm xem vật thử đó có bị đổi màu, nếu đổi sang màu đen hoặc xám thì có thể kết luận đa phần nấm có độc tố.

Cách 3: Bạn có thể đổ một ít sữa bò tươi lên phía trên nón nấm, nếu nhận thấy có tình trạng sữa bị vón cục lại thì có thể nấm đó có độc.

Lưu ý: Bạn hãy luôn thật cẩn trọng khi đi hái nấm tự nhiên, vì đa số loài nấm ăn được và nấm không ăn được (nấm độc) có bề ngoài tương đối giống nhau, việc đó có thể khiến bạn dễ nhầm lẫn.

Phía trên là các kiến thức mà PhanThuoc.VN muốn chi sẻ đến những bạn, hãy tham khảo để biết thêm thật nhiều kiến thức về nấm nhé!