1/ Độc canh là gì?

Độc canh chính là hình thức trồng trọt nông nghiệp trong đó chỉ trồng một hoặc một vài ít loại cây trồng mang lại giá trị.

Đây chính là hình thức trồng trọt nông nghiệp không bảo đảm đem lại lợi ích kinh tế, thu nhập ổn định cho bà con nông dân nên cần phải được thay đổi theo chiều hướng đa cây, đa con để tăng hiệu quả kinh tế.

2/ Sự gây hại của độc canh cây trồng

• Tạo môi trường cho sâu bệnh phát triển

Khi sâu hại phát hiện thấy nơi có thức ăn dồi dào và được tích lũy lâu dài do sự độc canh cây trồng chúng sẽ phát triển mạnh mẽ về số lượng.

Khi trồng trọt một trong các loại cây trong một thời gian dài sẽ giúp tạo cơ hội cho một số loại sâu hại gây bệnh thích ứng với môi trường sống đó và ngày càng sinh sôi phát triển, dẫn tới dịch bệnh bùng phát mau chóng và không có thể có thể cứu chữa và gây nên thiệt hại cho nông nghiệp cực kỳ nặng nề.

• Sâu hại kháng thuốc

Khi tiến hành trồng cây, mọi người dùng thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) hóa học chỉ cho một trong những đối tượng cây trồng nhất dịnh trong một thời gian dài sẽ làm cho sâu hại gây bệnh kháng thuốc. Từ cơ chế kháng thuốc đó, một số loại côn trùng gây bệnh sẽ thay đổi cấu trúc gen để thích ứng với ảnh hưởng của thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật). Đa số loài sinh vật gây bệnh phát triển những tổ hợp gen biến dị có thể chống lại thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật), dẫn tới thuốc không còn công dụng và gây nên những biến dị nguy hại.

• Ảnh hưởng xấu đến môi trường

Nếu tiến hành trồng thường xuyên một trong các loại cây trong một thời gian dài sẽ làm dưỡng chất trong đất dần cạn kiệt. Từ đấy, nông dân phải sủ dụng ngày càng nhiều phân bón hóa học bổ sung cho cây trồng, nguồn dinh dưỡng vô cơ này sẽ tồn tại và ngấm sâu vào trong đất dẫn tới ô nhiễm môi trường đất và hệ thống nước ngầm.

Thêm vào đó dịch hại phát triển khiến người nông dân phải dùng nhiều thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) gây nên tác hại lớn cho môi trường. Khi dùng quá nhiều chất hóa học sẽ làm cho cây trồng bị suy giảm và ảnh hưởng nhiều đến môi trường sống và sức khỏe con người.

• Đa dạng sinh học bị suy thoái

Việc trồng độc canh một trong các loại cây trồng ổn định sẽ tạo ra một môi trường hạn hẹp về những giống loại cây cỏ. Sự đa dạng sinh học phía bên trong quần thể thấp cùng với sự bùng phát của dịch hại sẽ gây mất cân bằng hệ sinh thái do những loài côn trùng gây bệnh chiếm lợi thế hơn so sánh với những loài sinh vật có lợi.

Mất cân bằng sinh thái sẽ tạo điều kiện để những loài côn trùng phá hại không ngừng phát triển gây tổn hại cho năng suất của cây trồng.

Sự đa dạng sinh học trong đất cũng là nhân tố cực kỳ được quan tâm trong trồng trọt nông nghiệp theo hình thức độ canh. Do ảnh hưởng của những chất hóa học sẽ làm cho những loài sinh vật có lợi trong đất tồn tại được và dần biến mất. Những giống cây trồng trong trường hợp này sẽ dễ bị nhiễm bệnh gây hại tấn công do không có sự tồn tại của những sinh vật có ích và bị suy giảm do ảnh hưởng của những loài nấm bệnh.

• Phá hại môi trường đất

Ngoài mất cân bằng về đa dạng sinh học trong đất thì độc canh cũng làm cho đất ngày càng suy thoái do trồng trọt quá lâu. Không chuyển đổi cây trồng, cấu trúc đất sẽ không có thời cơ cày xới và cải tạo liên tục làm cho cấu trúc phía bên trong của đất bị chai sạn, không có lỗ hổng không khí và cơ cấu đất tốt. Chính vì vậy nguồn dinh dưỡng không thấm vào trong đất và rễ của cây trồng sẽ không lấy được dinh dưỡng để phát triển.

3/ Dùng phân bón hữu cơ trong trồng trọt nông nghiệp

Bên cạnh việc đa dạng nhiều loại cây trồng thì chuyện bón phân hài hòa và hợp lý, dùng phân bón hữu cơ cũng là phương pháp giúp đem lại chất lượng của nông sản cao và khả năng suất ổn đinh.

Chính vì thế, để nền nông nghiệp phát triển, nhất là sự phát triển ngày càng lớn mạnh của nông nghiệp hữu cơ thì cần chú trọng đến những sự gây hại của hình thức độc canh này, từ đấy đưa ra những biện pháp tốt (luân canh, xen canh,…) để đem lại hiệu quả rất cao trong canh tác.