Bệnh gây hại trên cây lúa

Cây lúa được canh tác phổ biến tại đa số những khu vực miền trên đất nước ta. Trong toàn bộ quá trình trồng trọt, cây lúa bị cực kỳ nhiều bệnh gây hại tấn công. Những bệnh này thường khiến cho cây lúa tác động tới quang hợp làm hạ năng suất hoặc gây cháy lá, chết cây dẫn đến tác động lớn tới hiệu quả kinh tế của người nông dân. Để có thể bảo đảm ổn định năng suất cũng như lợi nhuận, người trồng lúa nên chủ động trang bị kiến thức nhận biết bệnh gây hại và biện pháp ngăn ngừa, diệt trừ trước mỗi vụ trồng. Để phục vụ nhu cầu này, đội ngũ kỹ sư nông nghiệp của PhanThuoc.VN đã tổng hợp những bệnh gây hại nguy hiểm trên cây lúa và kỹ thuật xử lý trong thông tin bên dưới.

Danh sách 7 dạng bệnh hại trên cây lúa phổ biến

Bệnh khô vằn ở lúa

Khô vằn phát sinh và gây bệnh mạnh khi nhiệt độ và độ ẩm môi trường cao

Nguyên nhân gây bệnh: Nấm Rhizoctonia solani tạo ra

Dấu hiệu, tác hại

• Khô vằn gây bệnh chính trên bẹ, phiến lá và cổ bông. Những bẹ lá bên dưới sát gốc thường là điểm giai đoạn đầu phát sinh bệnh
• Lúc đầu vết bệnh là những đốm hình bầu dục màu xám hoặc lục, tiếp đến những vết này tỏa ra ra thành những vằn da hổ. Bệnh gây phá hại nặng sẽ làm cả bẹ và phiến lá khô lụi
• Trên lá vết bệnh cũng có dấu hiệu tương đương ở bẹ. Ở cổ bông vết bệnh thông thường tỏa ra bao bọc quanh cổ bông, 2 đầu vết bệnh có màu xám loang ra, phần ở giữa màu đậm hơn co tóp lại
• Trên vết bệnh phát triển lớp hạch nấm màu nâu. Những hạch này dễ dàng rơi xuống nước và dịch chuyển phát tán sang những cây khác

Bệnh đạo ôn hại lúa

Nguyên nhân gây bệnh: do nấm Pyricularia oryzae gây nên

Dấu hiệu, tác hại

• Đạo ôn tấn công những bộ phận: lá, thân, cổ bông, cuống gié và hạt lúa
• Dấu hiệu vết bệnh trên lá là đốm cực kỳ nhỏ, vết bệnh lớn dần, ở giữa vết bệnh hoại tử, khô xám. Càng tỏa ra vết bệnh sẽ dấu hiệu thành hình thoi và vết tiêu biểu của bệnh đạo ôn. Bệnh nặng sẽ khiến cho tất cả lá cháy khô. Nếu gây bệnh trên cổ bông, cuống gié bệnh sẽ khiến cho những phần bên trên điểm gây bệnh bị khô và gãy gục

Bệnh bạc lá trên lúa

Bạc lá xuất hiện suốt những giai đoạn từ khi lúa cấy tới khi lúa chín

Nguyên do: do vi khuẩn  Xanthomonas campestris pv. Oryzae Dowson

Dấu hiệu, tác hại

• Ở thời kỳ mạ, vết bệnh không đặc thù. Dấu hiệu là những vết màu xanh vàng rồi chuyển thành nâu bạc, khô đi ở những mép và mút lá
• Ở thời kỳ lúa đang sinh trưởng, dấu hiệu bệnh dễ thấy hơn là những vết xuất phát từ mép và mút lá, lan dần vào trong phiến và gân lá. Những vết bệnh có dạng lượn sóng màu vàng, mô bệnh xanh tái, vàng lục,lá chuyển nâu bạc rồi khô xác
• Bạc lá là bệnh nguy hiểm làm tác động tới khả năng quang hợp cũng như năng suất của cây lúa.

Bệnh vàng lá ở cây lúa

Nguyên do: Có cực kỳ nhiều nguyên do gây nên bệnh vàng lá lúa, trong đó 2 nguyên do đa phần tạo bệnh là:

Do nấm Gonatophragmium sp

Do vi khuẩn Xanthomonas oryzae và Xanthomonas oryzicola

Dấu hiệu và tác hại

• Dấu hiệu vàng lá do nấm khởi phát là một chấm vàng nhỏ, chấm này lớn dần lên, lan ra đỉnh chóp lá, tạo sọc vàng nhỏ dần hướng về chóp. Bệnh gây phá hại nặng có khả năng làm lá lúa vàng hết một nữa bên trên hoặc lan ra tất cả phiến lá
• Bệnh vàng lá vi khuẩn, lúc đầu vết bệnh xuất phát từ những rìa lá tiếp đến lan tới chóp. Lá thường bị hóp lại như mo cau. Những vết bệnh được giới hạn theo những đường gợi sóng màu vàng hoặc màu nâu đứt quãng

Bệnh đốm sọc hại lúa

Nguyên nhân do vi khuẩn tạo bệnh X. Oryzicola Fang

Dấu hiệu, tác hại

• Bệnh thông thường gây bệnh trên lá. Vết bệnh là các sọc ngắn chạy dọc giữa những đường gân lá. Lúc đầu vết sọc có màu xanh sau dần chuyển thành màu nâu, chung quanh những sọc nâu có thể có những quầng vàng nhỏ
• Khi trời ẩm ướt trên vết bệnh tiết ra những giọt dịch nhỏ, màu vàng đục, sau này những giọt này khô rắn thành những hạt nhỏ như trứng cá, dễ dàng rơi xuống nước trôi đi và phát tán cho những cây khác. Lá bệnh tiếp đến sẽ khô đi và cháy giống như bệnh bạc lá.

Bệnh lúa von

Lúa von có thể xâm nhập và lây nhiễm và gây bệnh cho lúa từ thời kỳ mạ cho đến khi tiến hành thu hoạch

Nguyên nhân do nấm Fusarium moniliforme

Dấu hiệu, tác hại

• Dấu hiệu dễ thấy nhất của bệnh lúa von là loại cây phát triển cao vọt, cong queo, lá bệnh lúc đầu xuất hiện màu xanh nhạt tiếp đến chuyển qua vàng gạch cua, thân giòn, mau chóng chết
• Những lóng thân của cây lúa von dài không bình thường và mọc thêm nhiều rễ phụ ở những đốt, quanh thân có những lớp nấm trắng
• Hạt bị bệnh lúa von có tỷ lệ lép lửng cao, vỏ hạt màu xám, xuất hiện lớp nấm trắng trên vỏ hạt khi thời tiết ẩm.

Những giải pháp xử lý để phòng và chữa bệnh hại rất nghiêm trọng trên cây lúa

Để ngăn ngừa, diệt trừ tốt bệnh gây hại trên cây lúa, những chuyên gia nông nghiệp khuyến nghị bà con thực thi những giải pháp sau:

1. Dọn dẹp sạch tàn tích, đốt hoặc thiêu hủy sau mỗi vụ trồng
2. Mua những giống kháng bệnh hoặc giống từ những công ty tin cậy. Những giống này sẽ được hãng sản xuất lựa chọn sạch bệnh hoặc được tiến hành chữa trị bệnh trước khi đóng gói
3. Ngâm hạt với nước 3 sôi 2 lạnh hoặc sử dụng những thuốc bvtv (thuốc bảo vệ thực vật) chữa trị bệnh trước khi tiến hành gieo hạt sẽ hạ nguy cơ bị bệnh cho lúa
4. Khi bệnh gây phá hại nặng bà con có thể tham khảo một số loại thuốc BVTV sau:

• Thuốc chữa bệnh khô vằn: Andobeam 650WP, Hexado 155SC, Daric 300SC, Gone super 350EC….
• Thuốc chữa bệnh đạo ôn: Haohao 600WG, Fiate 600SE, Andobeam 650WP…
• Thuốc chữa bệnh bạc lá: thuốc có hoạt chất Streptomicin sulfate, Kasugamicin, Gentamicin sulfate…
• Thuốc chữa bệnh vàng lá lúa: Genol 1/2SL, Starsuper 21SL, Binhnavil 50SC, Unizeb M – 45 80WP…
• Thuốc chữa bệnh đốm sọc lá lúa: thuốc có hoạt chất Kasugamicin, Gentamicin sulfate.
• Thuốc chữa bệnh lúa von: Polyram 80WG, Carben 50WP, Vatino super 525SE…

—

Như vậy, PhanThuoc.VN đã giới thiệu các thông tin tổng quan về Điểm danh 7 dạng bệnh hại rất nghiêm trọng trên cây lúa và kỹ thuật xử lý, hy vọng các thông tin trên sẽ giúp độc giả có được các kiến thức hữu dụng để có thể chăm bón, săn sóc cây chất lượng tốt nhất và đem lại cho năng suất cao cho mỗi vụ mùa.